Samiweng ken Ayat

[nabulod ti ladawan]

Sarita ni Rudy Ram. Rumbaoa


NAGAYAD ti isem ti gayyemko a kartero nga agobra dita Post Office ti Laoag a nangyawat kaniak ti sobre iti dayta a bigat ti Lunes. Adda ragsak a naipinta iti rupak idi mabasak ti nagan a naggapuanna. Ni May. Hong Kong ti nailanad nga addressna iti koreo.

Iti gagarko a mabasa ti linaon ti surat, linuktak, ngem napasennaayak idi agangay. Kasla paspasagidannak ti tunggal binatog ti surat. Nabainanak la ngarud idi mabasak amin ti pakabuklan ti surat. Nabagas ken napnoan kaipapanan.

Mabilbilang ti aksaw dagiti sakak a nagturong iti uneg ti balay. Inyuldagko ti bagik iti sofa apaman a nakalaemak sa napaangesak iti nauneg. Miningmingak ti sobre. Inruarko ti surat iti sobre, binasak manen. Kasla diak mapnek. Naigawid iti imatangko idi madanonak ti sumagmamano a paset ti daniw a nairagpin iti surat a kunana:

"Ngem apayaunayen aya ta naidasayak binaybay-annak laeng
Nagturedkan, Biagko, ta dinak man bitibiten,
Di met aya siak immuna nga aldaw ti inka samsam-iten
Nagbalinak man iti apagbiit nga inka papaiten?"

Ita, ad-addan a maabisigko ti pakabuklan ti surat. Nailaw-anak iti aramid a pagbabaywak ita.

Agay-ayam ti isipko iti dayta a rabii. Pilpilitek nga itarayan ti biddutko iti napalabas ngem kasla man al-aliaennak ti panunotko. Sidsiderennak kadi ti nagbiddutak? Wenno konkonsensiaennak?

Dati a kaayan-ayatko ni May. Tubo ken dimmakkel iti Barrio Beinte Singko ditoy siudad ti Laoag idinto a ti kabangibang a barrio ti puonko. Diak ammo no nairanrana laeng ti panagam-ammomi ken ni May.

Planok idi ti agpalpaliwa ken manglang-ab iti presko nga angin ti rabii bayat iti panangkondisionko ti panunotko nga agputar iti kanta. Isapsapulak ngamin iti napintas ken maikumbiyene a balikas ti putarek a kanta a pagduetoan ti lalaki ken babai kas kiddaw ni Vhen Bautista, ti gayyemko a kumakanta ken nabirngasan a Prince of Ilocano Songs para iti main-inaw a baro nga albumna idi maisadsadkami ken ni Gasat, ti balasang a kaanakak iti lugar da May a nakaangayan iti paliga ti basketball ti barrioda. Iti laksid ti kinakompositorko iti Ilocano songs, agpapaayak pay a kas newswriter iti maysa nga AM Radio Station iti siudad.

Siak ti pinusgan ni Vhen idi nga agputar iti liriko ti kanta dagiti naglabas a naiplakan a kantana a naipalaon iti albumna. Nairaman ditoy dagiti putarko kas iti Inday, Naragsak a Paskuayo, Aldaw ti Paskua, Panagrambak, Idolo, Caregiver, ken Ayat ti Maysa a Baro-- pinaglatak amin ni Vhen dagitoy a komposisionko. Sabali ti Saniata, Sagutko Kenka ken dadduma pay a kanta a sinuratko met laeng ngem kinanta ti sabali ken nalatak met laeng a kumakanta iti Ilocandia. Iti radio stations iti Ilocos Region ken iti merkado, kanayon a mangngegan. Ken no diak mariro, uray pay idiay ballasiw taaw, kangrunaanna iti Hawaii. Gapu ken ni Vhen, nairamanak met a naglatak. Isu a kiniddaw manen ni Vhen nga agputarak iti kanta para iti baro nga albumna. Sa maysa pay, kayatna nga isalip daytoy putarek a kanta iti Ilocano Category iti maangay a Regional Awit Awards iti mabiit.

Kasla immapay kaniak ti suerte ta diak ipagarup nga agam-ammoda May ken ni Gasat iti dayta a panakailaw-anmi iti kaanakak a nagpasiar iti barrioda. Agkaeskuelaan ken agkakuartuanda pay iti maysa a subject iti Divine Word College of Laoag a pagbasaanda. Kalpasan ti kinnomusta, inyam-ammonak ni Gasat ken ni May. Naammuak ken ni May nga agturpos iti kina-Bachelor of Science in Arts iti dayta a tawen. Iti laksid daytoy, adu pay ti sabsabali a banag a naammuak kenkuana ken ti pamiliana a rason iti nakatukayan ti riknak. Iti panakidakulapko ken ni May, nakariknaak iti kasla kuritengteng ti kuriente a nagkarayam a dimmanon iti pusok a diak masinuno no ania ti kayatna a sawen. Nakariknaak ketdi iti bang-ar ken ragsak.

Saan gayam a maigawid ti rikna no agragut ti puso nga agayat--'tay kunada a love at first sight. Ket pudno dayta ta manipud idi naam-ammokon ni May, inspiradoak metten nga agputar iti kanta. Kanayonek payen ti mapan agbuya iti paliga ti basketball iti barrioda a kaduak ti kaanakak, nupay ti kinapudnona, ni May ti rantak a makita. Ta asinoak koma ngamin a di maguyugoy nga agayat iti maysa a dayag nga adda aminen kenkuana ti talugading a pakatukayan-rikna dagiti babbaro a kas kaniak? Kinagaget, kinasirib ken nasingpet. Natanang nga agsao, simple nga agkawes ken maibagay unay ti bimmanduria a bagina iti kalaingan a tayagna. Relihiosa, labes-abaga ti buokna ken naisem dagiti napungay a matana.

Agingga nga impudnok ken ni May ti rason iti innak panagbuybuya iti paligada, a rason a dina ninamnama dayta a banag a panagpudnok kenkuana. Nagdatonak ngem dina inawat ti nadarisay nga ayatko. Ubing kano pay iti dayta a banag iti sangapulo ket siam a tawenna. Kayatna ti agturpos nga umuna iti kolehio. Isu ti inaunaan kadakuada a walo nga agkakabsat ket namnamaen dagiti dadakkelna a makatulong daytoy a mangisakad iti panagbasa dagiti adienna apaman a makaturpos ken makasapul iti pagtrabahuanna. Ngem pinanamnamanak ketdi a luktannanto met laeng ti ridaw ti pusona kadagiti agrayo kenkuana no madanonan ti umno a tiempo, ken no saanak la ketdi nga agganat.

Raemek ti pangeddengna nupay nasakit para kaniak. Inawatko a sipupuso ti panangipudnona kaniak dagiti planona iti biag. Patiek a pagimbaganna dayta. Agurayak no isu ti kasapulan. Saanak a napukawan iti namnama nupay ammok nga adda met dagiti padak idi nga agrayo kenkuana nga agur-uray iti desisionna. Saanak a nagsuko. Ta ti agsuko, kaibatoganna metten a mapungsay ti arapaapko nga agputar iti kanta. Para kaniak, dakkel unay ti koneksion ti samiweng ken ayat. Ni May ti inspirasionko ket isu ti mangbibiag dagiti balikas nga iladawak iti kantak.

Idi makaturposen ni May iti kolehio, dagus a napanko kinablaawan. Imparipiripko manen ti ayatko kenkuana. Saanko a nauray ti sungbatna ngem mariknak nga adda kaibatogak iti pusona. Patiek a ti agan-anus, addanto maurayna a supapak. Impariknak ti kinapateg ti ayatko kenkuana.

Iti maikadua nga aldaw ti Hulio iti dayta met la a tawen, diak ninamnama nga awatenna ti ayatko. Ket kas pammatalged ti kinapudnok kenkuana, diakto mulitan ti panagtalekna kaniak. Nagkariak a ragsak ti sagrapenna iti dennak. Isu ti ayatek ingga't inggana. Isu ti samiweng ti ayatko.

Intuloymi ken ni May ti rinugiak a pinutar a kanta a pagduetoan ti lalaki ken babai. Ni May pay ketdin ti nagsurat ti liriko iti koro ti kanta. Ket anian ta magustoak man ti panangyablatna kadagiti balikas nga inaramatna ta maibagay unay iti musika. Basar iti panagawatko iti liriko a sinuratna, kanta daytoy dagiti puso a naginnadayo-- dagiti agayan-ayat a naginnadayo gapu iti ayatda a mailung-aw ti kasasaad ti panagbiagda:

"Rinibu man a milia ti kaadayom kaniak
Kanayonka a maipalagip iti kaunggak
Nalawa man a taaw ti inta nagbaetan
Ti pusok sika la ti inna aw-awagan

"Dagiti ladawam no buybuyaek ida
Sumken ni iliw diakon magawidan dagitoy lua
Dagus nga alaek ti cellphoneko
'Ta dayta timekmo umanayen a ragsakko..."

Urayak la simngar iti kinapintas ti panakasangal dagiti balikas iti kanta. Daytoy a nagbinnuliganmi a pinutar, isu metten ti pinagbalinmi a theme song ti ayan-ayatmi a pinauloak iti Pammategmo. Ket manipud idin, nagbalin a namaris ti lubongmi ken ni May. Kasla awan ti liday a sumangbay.

Gapu iti nalaus a panagayat ken panagtalekko ken ni May, isu ti nangipaimaak ti orihinal a komposisionmi. Isu ti nangidulin dagiti banag a napateg kaniak--kas iti samiweng a pinutarmi. Ket napalabas pay ti nasurok a tallo a lawas, nakaawatakon iti tawag ni Vhen a nangipakaammo a mairaman ti putarmi ken ni May a kanta a maiplaka iti mabiit.

Aglima a tawen nga agayan-ayatkami ken ni May. Iti laksid ti kinaiget dagiti dadakkelna kaniak, nasursurodak met la nga inawat iti pamiliada. Ngem idi nag-reshuffle dagiti papadi iti Ilocos Norte, nasuktan ti lumakayen a kora parroko ti simbaanmi a St. Joseph High Parish Church ti Laoag iti ub-ubing a padi, ni Fr. Damaso Saturnino. Ditoy a naam-ammok ni Magnolia, sekretaria ti baro a padi. Tubo iti siudad ti Batac ni Magnolia. Napintas ken moderno pay nga agkawes. Narimat ken kasla kanayon nga agar-arapaap dagiti a matana.

Natukay ti riknak iti naminsan a pannakimisak iti maysa a bigat ti Domingo. Kasla adda magneto dagiti perreng ni Magnolia kaniak. Mariknak nga adda naisalsalumina a banag a nangdalapus iti pusok ket nagayatak kenkuana, a banag a saan koma a rumbeng nga aramidek. Diak ammo ta saanak met a guapo ti kunak ngem pudno a mailemmeng ti panagaruat ken panaggungunayko iti edadko a tallopulo. Diak nalabanan ti sulisog. Nagari kaniak ti kinarukop ni Adan. Napatennagko ti rikna ni Magnolia ngem nailimed daytoy nga inaramidko ken ni May. Ammok a dakkel a biddut ta nagari ti kinarukopko. Ket pudno, awan ti palimed a dinto maibutaktak. Naammuan ni May ket kasta unay ti panangbabalawna kaniak.

Naladawen idi agbalawak. Nagpalawagak ken ni May, ngem dinak inkaskaso. Natadtadem pay ketdin ti kusilapna ngem iti punial a maiduyok iti barukongko. Awan ti mabalinko. Rumbeng nga awatek ti kinapudno a nasulisogak. Manipud idin, nagbalinen a nakiro ti relasionmi. Saanko pay ketdin a makita ken makasarsarita. Nakaturong ketdi amin a mata ti pamilia ken dagiti kabagian ken am-ammo ni May kaniak a kasla kayatda a makita ti tunggal tignay nga aramidek. Kalpasan ti dua a bulan, nadamagko laengen a napan idiay Hong Kong tapno ag-domestic helper.

Kawaw ti panunotko kadagiti putarek a kanta. Diak payen maipamaysa ti kina-newswriterko iti radio. No dadduma, aglanganak payen a mapan agobra. Ti laddan a napnapan ti panunotko. Masumokko payen ti agbisio, a dati a diak inar-aramid idi. Mangrugin a lumitem ti kalub dagiti matak gapu ti panagpuypuyatko iti rinabii a mangpampanunot ken ni May.


Inaramidko ti amin a pamuspusak tapno maalak ti addressna idiay Hong Kong manipud iti maysa a gayyemna. Imbag ta naasi ken mannakaawat daytoy a gayyemna. Naammuak iti daytoy a gayyemna nga isu ti nagipulongan ni May iti nagbanagan ti relasionmi. Sinuratak ngarud ni May tapno agpalawagak ngem awan ti naawatko a subalitna. Sinunotak ti nagsurat. Nagpakawannak ken inkarik nga agbalbaliwak, ngem kas kadagiti immun-una a surat nga impatulodko kenkuana, awan latta ti naurayko a subalitna.

Kellaat a simmeksek iti panunotko ti ladawan ni May. Innalak ti surat ken binasak manen. Napaangesak iti nauneg ta kasla mailadawanko iti rupa ni May ti panangpabasolna kaniak. Nga iti dayta a kanito, kasla mariknak met ti punial a naiduyok iti pusona a nakariknaanna iti apges gapu iti kinasukirko. Piniduak a binasa dagitoy a binatog iti paset ti daniwna:

"No makapuotak piman 'toy riknak agbabalawen
Isirayko't matak aglikmutko ta bareng kad laeng,
Agliwliwaak pay met koma ngem anian aya ngaminen
Aglanglangoy 'toy bangkayko ta luluak met aminen..."

Sidsiderennak kadi ti konsensiak? nasaludsodko iti bagik. Ket ni Magnolia? Ah, awan pay ti formal breakmi.

NASAPAAK a bimmangon iti kabigatanna. Nagpellesak ken rimmuarak iti balay. Dinardarasko a tinurong ti kalsada a kumamang iti kombento ti simbaan. Nasken nga agsaritakami ken ni Magnolia. Adu ti pagsaritaan ken ipalawagko kenkuana.

"Adda ni Magnolia, Jovi?" dinamagko iti sakristan ti padi iti madap-awak ti ruangan ti kombento.

"Adda dita uneg. 'Pay kadi, Manong?" sinaludsodna.

"Napateg ti ibagak kenkuana," tinapikko ti abaga ni Jovi, "'Bagam nga addaak."

Nagtung-ed ni Jovi ket dagus a simrek iti kombento. Nagurayak iti pangadaywen bassit iti kombento ta amkek a makitanak ti padi. Pasaray kitaek dagiti tattao nga aglabas iti lawlaw ti kombento amangan no adda makaam-ammo ken ni May ket ipulongda kenkuana ken sabalinto manen ti pangipapananda iti kaaddak iti kombento. Ta manipud idi napasamak kadakam ken ni May ti kastoy, kasla adda itartarayak a diak ammo-- ti kadi bukodko nga aniniwan a mangipalpalagip iti nagbiddutak?

Sineniasak ni Magnolia nga agturongkami iti eskuela ti St. Joseph High School nga abay ti simbaan idi mapasungadak daytoy.

"'Pay kadi, sweetheart?" nakais-isem a nagdamag kaniak apaman a nakatugawkami iti sementado a pagtutugawan a simmango iti basketball court iti amianan a paset ti eskuela.

Diak ammo iti bagik ta no agpatangkami ken ni Magnolia, kasla adda turay dagiti balikasna a mangbaliw iti annayas ti panagpanunotko. "Adu ti rumbeng a malawlawagan," inrugik ti nagsao.

"Maipapan iti panagsimpatan?" iniggamanna dagiti dakulapko.

Makapungtotak iti sinaona, ngem nagteppelak. Daytoy ti diak kayat ken ni Magnolia ta ti ladda't ngawngawngawenna. Ngem apay koma a babalawek ni Magnolia no nasaona ti kasta? Siak ti problema ta siak a mismo ti nagpartuat iti bukodko a problema. Kasano ngay no agpayso nga impadamagnan iti sabali a tao nga adda planomi nga agsimpa?

Timmakderak ken sinangok. "Saan a dayta ti pagsaritaanta," pinerrengko. "Ammom met a saanta a maikari iti tunggal maysa."

"'Nia ti kayatmo a sawen?" napatakder ni Magnolia iti nagtugawanmi.

"Magnolia," pinasimpak ti bosesko. "Sakbay nga inawatnak, ammom idin nga adda kaayan-ayatko."

"Wen ammok, ni May," kinunana. "Ngem nagsinakayo, di met?"

Nagtung-edak. "Wen, gapu ta nagtraidorak kenkuana. Dayta ti gapuna nga insinanak ket agbabawiakon no apay a naaramidko ti kasta kenkuana."

Minatmatannak ni Magnolia.

"Ita ta nasapa pay, kayatko a mawaswas daytoy a relasionta," intuloyko ti nagsao.

"Kayatmo a sawen, maumaannakon?" minulagatannak.

"Saan met a kasta..." inkalintegak. "Ikkanta koma ti waya dagiti pusota a mangbirok iti pudno a kaipapanan ti ayat. Ammok a nasakit nga awaten ngem masapul a mawaswas daytoy a relasionta. Awan ti nasayaat a banagenna."

Napawingiwing laeng ni Magnolia.

"Let's try to give ourselves a little freedom," kinunak.

"Ngem diak kabaelan, Rudi," tumartaraigiden ti luana iti suli dagiti matana.

"Kabaelam dayta," inulitko.

"Ibagam ti pudno, ni May ti gapuna?" pinerrengnak-- iti matak.

Nagulimekak ta diak ammo ti sungbatko. Ngem idi agangay, impudnok met laeng a ni May ti gapuna a kayatko ti makiwinnaswas kenkuana. Naganug-og ngem binay-ak. "Sapay ta maawatannak," impatayko dagiti imak iti agsumbangir nga abagana. "Anyway, you'll remain as a true friend to me."

Iti dayta a nangegna, ngimmato ti tono ti bosesna, "A friend? Kasanoak met?"

"Isu ngarud a birukenta ti kaikarian dagiti puspusota," iniggamak ti timidna. "Mariknak a saan a sika ti kaikariak," dineretsakon nga imbaga ti kasta tapno malpasen ti saritaanmi.

"Bullshit! Kunam la dayta ta nalpasannakon!" makapungtot ket inwagtengna ti imak a nakaiggem pay laeng iti timidna.

"Magnolia, I do care for you, ngem maawatam koma met ti agdama a situasionko. It's not fair for me, for you and for May. No ar-arigem, simmagpawka laeng iti relasionmi ken ni May," tinemplak ti bosesko ta amkek nga adda makangeg a sabali a tao iti aglawlaw. "Sa maysa pay, di met dagiti kantak ti rason a nanggustoam kaniak?"

"Ne, siak payen ti makabasol? Nagbalinak a manggaagaw, kasta?" imbir-itna.

Nagwingiwingak.

"More bullshits, Rudi!" Inyad-addana ti nagbir-it idi awan ti naurayna a palawagko.

Nakatadtademen ti kusilapna. Kas met ti katadem idi ti kusilap ni May kaniak. Ah, diak ammon ti aramidek. Ni May ken Magnolia-- nagtumpongdan iti panunotko. Dakkel a problema nga agpayso!

"Ammokon ti kayatmo a mapasamak, ngem saan a daytoy ti maudi a panagpatangta," kinuna ni Magnolia a bulonnan ti nagtaray a nagturong iti kombento.

Nailansa dagiti sakak iti nagtakderak.

KASLA saan a mamati ni Amor, ti pagtalkak a gayyemko a taga-Bacsil North iti siudad ti Laoag, idi mabasana ti pakabuklan ti surat ni May. Napanak pay idiay Bacsil ta kayatko a yuman ti parikutko kenkuana.

"Natignay ti pusok iti tunggal binnatog ti surat ni May," pinerrengnak ni Amor. "Brod, saanka a maasian? Kayatko a sawen, makonsensia?" kasla pugpugtoanna ti isungbatko.

Nagtung-edak laeng ta diak napakadaan dayta a saludsodna kaniak.

Miningmingan manen ni Amor ti surat sanak kinita, "Apay ngamin a naaramidmo kenkuana ti kastoy idinto a napudno ken nagtalek kenka ni May?" adda pammabasol ti saludsodna kaniak.

"Akuek, Gayyem, a nakabasolak. Nagbiddutak, ngem ammok a saan pay a naladaw ti amin. Ken immayak kenka kas napudno a gayyemko tapno agpatulong a saanak ketdi nga imbistigaren," kinusilapak.

Nabainan.

"Do me a favor, will you?" Nagseriosoak. "Simple, itedko kenka ti amin a magastos. Suratam ni May. 'Bagam ti kinapudno a nasulisogak, nga agbabbabawiakon iti nagbiddutak. Patiek, denggennaka," inlawlawagko ti aramiden ni Amor.

"Ngata? Kasta kadi ti kaalistona a mamati ni May kenka? Iti ibagak kenkuana?" Ngimmato ti kiday dagiti matana.

Nagtung-edak. "Mamatiak iti kabaelam ta pinaneknekamon kaniak idi," insungbatko.

"Narigat sa ti paaramidmo kaniak, Brod," adda panagamak ti tono ti bosesna.

"Awan ti narigat no maaramid." Kinautko ti walletko. Nangiruarak iti innem a saglilima gasut a pisos. "Daytoy ti aramatem a gastuem. No agkurang, 'bagam laeng kaniak ta nayunak. Subaybayam amin a surat nga ipatulodmo ken subalitna kenka," inyawatko ti kuarta.

Arinkedkeden a mangawat ti kuarta. Ngem idi agangay, limmawag ti rupana. "Ikarigatak, a, Brod. Ngem diak ipanamnama kenka nga adda nasayaat nga ibunga daytoy nga aramidenta," kinunana.

"Ala wen. It's a deal!" Dinakulapko.

Nagtung-ed. Nagpakadaak.

Kurkurengrengek ti gitarak idi umasideg ken yawat ni Choco, ti kabagisko a lalaki, ti maysa a surat kaniak. Nagkuretret ti mugingko idi mabasak ti nagan a naggapuanna. "Gaddem! Saan a makaaw-awat daytoy a babai, ah!" nayesngawko.

"'Pay, Manong, sino aya dayta?" napataliaw ni Choco.

"Ni Magnolia." Linuglogko ti suratna.

Napawingiwing laeng ti kabagisko.

Adalemen ti rabii idi malpas ti inaramidko a surat a para ken ni May. Diak inggaan a suratan ta kayatko a paneknekan kenkuana a nagbalbaliwakon. Manen, inlawlawagko iti suratko a tinallikudakon ken nagsinakamin ken ni Magnolia.


Nariknak ti kettang iti siketko gapu iti nabayag a panagtugawko a nagsurat. Inyuldagko ti bagik iti kama. Kas man la maipigket iti tunggal letra ti daniw ni May iti isipko. Agpayso ngata a singsingirennak ti konsensiak? Innalak ti surat, kayatko manen a basaen. Ti daniwna ti dagus a tinurong dagiti matak. Apay aya a binaybay-annak? dayta ti paulo ti daniwna. Nabainanak la ngarud iti maudi a paset ti daniw a kunana:

"Apaman a mabasamto 'toy daniw ti un-unnoyko
Sinuratko daytoy iti oras a panagsensennaayko,
Dika koma agsangit no dita pusom maipalagipdanto
Ti gartemmo iti lasag, minulitam 'toy panagtalekko

Wen, agragsakka ta sagrapek ti liday
Ta inkalangmo daytoy ayatko a nadarisay,
Ket laglagipem koma ti innak itarigagay
Agsingsingpetka, Biagko, ta isu ti maipaay..."

MAIKAWALO iti agsapa idi bumangonak. Umulogak koman idi adda maalingagko nga agsasarita iti baba. Iti maikadua a kadsaaaran ti balaymi 'ti ayan ti kuartok. Nagin-inayadak a napan iti asideg ti agdan saak nagpakleb tapno siripek no asino dagiti tao iti baba. Diak pay namurmurayan a husto ngem dimmakkel ti mulagatko idi malasinko ni Magnolia a makisarsarita ken ni Manang. "Ah, ti babai'toyen!" nadanogko ti datar gapu iti suronko. Nagdardarasak a bimmaba.

"'Pay 'da kad 'toy?" nagbannikesak ket uray la nakigtot. Sineniasak ni Manang nga umadayo.

"'Mayak makikappia. Sorry gayam iti napasamak idi kalman. Pinanawanka," pinilitna ti immisem ngem bumbumsag ti kalub dagiti matana.

Ammok a riniknana iti imbagak kenkuana idi kalman. Ngem ania koma no isu't pinal a desisionko? "Diak met aya imbaga a nalpasen ti nagbaetanta?" dakdakkelen ti mulagat dagiti matak.

"Diak kabaelan. Diak kaya..." nababa ti tono ti bosesna.

"Ikarigatam, ah!" kinunak a bulonko ti mangpanaw kenkuana.

"Please, Rudi..." kinamakamnak ken gandatna nga igawid ti imak ngem alistoak a nangilisi. "Nasursuroka nga impateg ken inayat. Agpayso, dagiti putarmo a kanta ti nangyasideg ti riknak kenka. Mariknak a kasla pasetak ngamin dagiti balikas iti kantam, ken uray ibagam a ginundawayannak gapu iti panaggustok kadagiti kantam, saanen nga importante kaniak dayta. Saan a dayta ti rason tapno marakrak ti relasionta..."

Saanak a nagkir-in iti nagtakderak. Natadem ketdi ti kusilapko kenkuana.

"Please, punoek ti aniaman a nagkurangak kenka no isu ti kayatmo. Ita pay a nagbalinkan a paset iti biagko?" agpakpakaasi ti bosesna.

Diak inkaso. Kasla awan ti nangegko.

"Kasano ngarud no agbunga ti pannakalipatta?"

Napaumelak iti kunana. Nagdanagak, ngem tinembengko ti garawko. Linagipko, agpayso a masansan a rummuarkami idi iti rinabii ta aglibas ni Magnolia iti kombento no kasta nga adda planomi nga agpasiar. Sakamto laeng agawiden no ngan-ngani isiray ti init ti lawagna. Ngem no kunana a masikog, kasla diak patien? Agpayso a nagkaatagkami iti naminsan, ngem saanna a kayat a sawen a nasikogakon. No pangsuot ni Magnolia kaniak daytoy, diak ammo ti adda iti panunotna. Ti ammok ita, aramidenna amin a pamuspusanna tapno makumbinsirnak nga agsubli kenkuana.

"Rudi, saanta koma a parigaten ti riknata," kimpet a kasla tekka iti takiagko. "Patiek a sika ti naikari a para kaniak."

Awan ti makarawak a sao.

"Diak kabaelan ti agmaymaysa. Kasapulanka," dimmenden kaniak.

"Okey," kinunak idi agangay. "Let's have a commitment."

Limmawag ti rupana.

"No agbunga ti pannakalipatta, ikasarka. Ngem no saan, lipatennak koman," kinunak ngem awan ti panggepko a mangibaga kenkuana iti kasta. Impaspasarakko ta pulos awan ti nalawag a maibagak ken ni Magnolia. "Ammom met idin a saan nga agbayag ti relasionta. Pakawanennak no nasaok ti kasta."

Immanges iti nauneg.

"Adu dagiti lallaki dita a nasaysayaat ngem siak. Isuda ti pudno a maikari kenka. Ginundawayak ti kinaasidegmo kaniak gapu iti panaggustom kadagiti kantak. Diak kayat a sairenka, ngem daytoy ti kinapudno. Ken para iti bukodta a pagsayaatan, gibusanta koman daytoy a relasionta," inulitko.

Nasiputak ti panagmirugrogna.

"Ken no pudno a siak ti ama ti ubing, saanko a paglikudan. Takderak. Ikasarka iti aniaman nga oras. Ngem no pagbalinennak la a para takop iti saanko a nagay-ayatan, ibilangmo laengen a bangungot ti napasamak kadata," naturay ti timekko.

Limmidem ti rupana. "Saanak a kas kadagiti dadduma a babbai dita a kumpet lattan kadagiti lallaki," adda pauyo ti bosesna.

"Kitaenta, a!" kinunak.

BIGAT ti nalulem a Domingo. Nagtulagkami ken ni Amor nga agsarita kalpasan ti maikadua a misa. In-textna kaniak itay napalabas a biernes nga adda naawatna a surat ni May. Ken nagsaritada kano pay iti telepono.

Kas iti dati, nagayad latta ti isem ni Amor idi mapasungadak iti nagtakderak iti abay ti pagkampanaan ti simbaan kalpasan ti misa.

"Good news, Brod," impasungadna. "Nagsaritakami ken ni May iti telepono ket naibagana kaniak nga agbakasion iti umay a bulan. Nagpakpakaasi a diak ibagbaga iti sabali, ngem kas paset ti katulaganta, idanonko met la kenka." Inruarna ti maysa a surat. "Sakbay a yawat ken basaem ti surat ni May kaniak, ipakpakaunakon a diak nagballigi a nangallukoy tapno mamati kenka," inyawatna ti surat.

Kinitak ti sobre, ni Amor nga agpayso ti nakayadresan ti surat. Kas met la iti naawatko a surat ni May, Hong Kong ti nailanad nga addresna. Linuktak a dagus ti surat. Kuna ni May ken ni Amor:

Amor,
Sapay koma ta nasalun-atka a danonen 'toy nanumo a suratko kenka, Gayyem. No iti biangko, kaasi ti Apo ta nakaradkad ken nasayaatak met.

Kinapudnona, diak koma kayat a subalitan dagiti suratmo kaniak ta ad-adda laeng a mariknak ti apges iti pusok iti panakasinga manen ti nalpasen a naglunit a sugat iti pannakadakamatmo ken ni Rudi. Saanko a kunaen a dika pagtalkan, ngem no koma mabalin, iwaksik koma pay laeng a lagipen ti napalabas. Akuek, nasaktanak unay iti inaramid ti gayyemmo kaniak. Siguro, saankami nga agkagasat. Wen gayam, addan baro a kaayan-ayatko. Ni Michael.

Idanonmonto ti kablaawko kada Rudi ken Magnolia, damagko nga agkasarda iti mabiit. Congratulations! idanonmonto kadakuada.

Kastan,
May

Napaangesak iti nauneg. Kasla nagtupak ti sibubukel a langit kaniak. Kinitanak ni Amor. Pugpugtoanna ngata no ania ti masaok iti surat. "Awan sa latta ti namnama, Gayyem," naliday ti bosesko ket insublik met laeng ti surat kenkuana.

Napanak iti tianggi ni Sally, iti sango ti simbaan iti kamalmanna. Kayatko ti agbartek. Kayatko a makiandingay ti serbesa kaniak. Nupay diak naruam nga uminom, pilitek tapno lemmesek daytoy a problemak. Ngem daytoy ngata ti sulusionna? Aginum? Ah, awanen ti agsusurot a nasayaat a mapanunotko. Nakiro.

Diak pay ketdin ammo no kasano a nakaawidak idiay balay idi makariingak iti kabigatanna. Ngem ti naudi a malagipko, adda dua a padak a naginum iti tianggi a nangsallabay ken nangitulnog kaniak. Diak pay ketdi ammon no asinoda.

APAGISU a makabulan ti napalabas manipud idi naudi a nagsaritakami ken ni Amor. Nagmuregregak idi malagipko ni Magnolia. Napananna? Nabayag nga awan ti damagko kenkuana. Nagawid? Nagbakasion? Ah, bay-am man, nakunak. Inkeddengko a pasiaren ni Amor iti kamalmanna.

Nailet ti kalsada nga agturong 'ti ayanda Amor. Kadaratan ken medyo natapok pay, isu a ti motorsiklo ni Choco ti binulodko a nagluganan. Namulaan iti unas iti agpadpada nga igid ti kalsada, isu a narigat ti agpataray. Ti imasna, dadakkel payen dagiti unas isu nga inin-innayadko a pinataray ti motorsiklo a nagluganak, ken amangan no diak makita ti kasinnabatko iti kalsada ket madesgrasiaak. Ngem uray pay no kasano ti kaannadko nga agmaneho, nailubo ti ligay ti motorsiklo sa naiddep ti makina. Pinilitko a biagen ti makina, ngem saanen nga agandar. Idi kuan, adda maangotko nga agat-gasolina. Nag-overflow. Diakon ginandat a pagandaren. Kapilitan nga inasibaykon ti motor a nagnagna a kumamang iti balayda Amor. Total, asideg metten, kunak.

Makaasidegakon iti pagtaenganda Amor idi adda masaripatpatak a dua a tao nga agpatpatang iti sirok ti kayo ti kaimito iti sikigan ti balayda. Saanak a naglayon a dagus iti rantak. Tinarengtengko ketdi ti kimmamang iti kaunasan iti abay met laeng ti kalsada a nagnaak tapno aglemmeng. Pinagplastarko ti motor a nagtakder kalpasanna, nagsiimak. Ni Amor ti lalaki ken simmango daytoy iti kalsada idinto a babai ti kapatpatangna a limmikud met iti kalsada. Impapanko a girlfriend ni Amor daytoy. Ngem idi nagkatawa ti babai a kapatpatangna, anian a panakakigtotko. Saan a gangannaet dayta a boses kaniak. Ni May! Simmangpeten?

Indakdakkelko iti panangbisngayko iti bulong ti unas manipud iti naglemmengak sako minira a naimbag ti nakalikud a babai. Pudno a ni May ti kapatpatang ni Amor! Namatiak iti naimatangak. Nagal-aludoyak a nagsubli iti motorsiklo. Saanakon a nagtuloy iti gagarak. Nagawidakon.

Nagpaiduma ti ragsak a nariknak idi nakasangpetakon iti balay. Nagawiden ni May. Ket iti pannakakitak manen kenkuana, kasla rimmegta ti riknak. Ngem nalidayanak idi malagipko ni Michael a dinakamat ni May iti suratna. Agpayso ngata a kaayan-ayatna daytoy? Nagkuyogda ngata a nagawid tapno umayda agsimpan? dagus a nagrehisrto dagitoy a saludsod iti panunotko. Ngem uray pay, kunak. Ti nasken, agpatangkami ken ni May.

Nasapa nga immay ni Amor idiay balay iti kabigatanna. Nupay dina ibaga ti rantana, ammokon a ti kaadda ni May ti umayna ipadamag. Naplanokon ti aramidek.

"Simmangpeten ni May, Brod!" Naragsak nga impasungad ni Amor.

Immisemak laeng iti bangbangir. "Kaano pay?" naginsasaludsodak.

"'Di la Martes. Pimmintas, sika!" sinikona ti bakrangko ket urayak la napakiet. Nagserioso. "Ania ngarud ti planom ita?" pinerrengnak.

"Awan ti masayang nga oras," kinunak.

ARIGNA a nakakita iti al-alia ni May idi makitanak a nakamattider iti ruangan ti inaladan ti balayda. Saanna siguro nga ekspektaren a mapanak. Uray no kasta, mapilpilit a nangpastrek kaniak iti uneg ti balay. Naulimek ti dati a naragsak iti uneg ti balayda. Indiayana ti panagtugawko. Agpayso ti kuna ni Amor, pimmintas ni May a naggapu idiay Hong Kong. Ad-adda a pimmudaw ti kudilna. Ngem adda banag a natakuatak, naidumduma dagiti garawna.

"Ania ti masapulmo kaniak?" direkta ti saludsodna kaniak.

"A, e, kua..." diak mairugi ti agsao. Mababainak. Sabali ketdi ti turong dagiti matak, ti nakabitin a picture frame dagiti ladawanna. Kayatko a kitaen no adda ladawan dita ni Michael. "Ko...komusta?"

"Nasayaatak met," insungbatna. Mariknak a makipinpinnaliiw kaniak.

Diak nateppelan a sinaludsod, "Agsublika pay idiay Hong Kong?"

"Wen," insungbatna. "Ania koma a gapu nga agbayagak ditoy?"

Napadumogak. Ammok ti kayatna a sawen.

"No kunam a nagawidak gapu kenka, Rudi, saan. Nagawidak gapu iti panangisaganak ti bagik a makikallaysa ken ni Michael." Pinerrengnak. "Iti lalaki a mangipatpateg kaniak."

Awan ti makarawak nga isungbat iti sinaona. Pudnon sa ketdi nga awanen ti namnamak. "Pakawanennak no nagbanag a kastoy ti relasionta. Naallilaw ti riknak iti pananggusto ni Magnolia kadagiti kantak. Ti ammok idi, saan nga agang-angaw..." kasla di mayesngaw ti bosesko.

Kinusilapannak ni May. "No kasta, kas met ngarud kaniak idi ti inaramidmo kenkuana?" Imbakalna ti imatangna iti adayo. "A gapu ta maysaak a music-minded, ginundawayam met ti pagkapsutak? Kasta kadi ti kinataoyo a kompositor? Manglimlimo?" Imbaw-ingna met laeng ti imatangna kaniak ket natadtademen ti kusilapna.

Nagwingiwingak. Pudno nga awan ti makarawak nga ibalikas. Napamemmemak.


"Saanmo a sayangen ti panawenmo kaniak, Rudi. Nalpasen ti nalpas kadata. Saanen a maisubli pay ti napalabas," saanen a kas iti dati ti panagkitana kaniak.

"Uray no kunak a tinallikudakon ni Magnolia?"

"Awan ti bibiangko kadakayo. Ragsakmo ni Magnolia, di met?" sinaludsodna ketdi kaniak.

"Nagbalin laeng ni Magnolia a paset ti kantak. Saan nga isu ti samiweng ti kararuak. Sika ti bugas ti samiwengko, ti nota ti angesko, ti pakatemplaan ti biagko, iti pusok, sika ti yik-ikkisna..." siak ti nangperreng kenkuana.

"Nabayagen a pinakawankan, Rudi. Ngem diakto pulos malipatan a sinaktannak," indanogna ti gemgemna iti batog ti pusona. "Saan pay a naglunit ti sugat."

Nasaktanak iti kinunana. "Ikkannak iti sabali a gundaway a mangipaneknek iti kinapudnok kenka. Uksotek ti siit nga impalayko a nakasaktan ti pusom. Padasenta ti agabel iti sabali a pakasaritaanta," kasla adda agsullat iti karabukobko.

"Saan." Nagwingiwing ni May. "Inrikepkon ti ridaw ti pusok kenka," nalidem ti dati a naisem a matana.

AWAN ti masnop a resulta iti ipapanko idiay balayda May. Immay ni Amor iti kabigatanna.

"Ania't resulta ti lakadmo idi rabii?" impasungadna.

Intudok ti tamudok iti baba. "Awan sa pagpiaanna, Brod."

Napawingiwing la ngarud ni Amor. "Ay, wen gayam, nakitak ni Magnolia itay limmabasak dita kombento. Kasla kumilaw ti panagkitana kaniak."

"Bay-am latta. Awan siguro ti maaramidna a nasayaat," kinunak.

"Ikarigatam koma, Brod, nga isubli ti dati a panagtalek ni May kenka," binaliwan ni Amor ti topiko.

"Makunam ngata a maaramidko iti kasta?" naliday ti bosesko. "Inaramidkon ti amin a pamuspusak nga ammok, ngem naatap ni May kaniak. Diak babalawen isuna, ta pudno, siak a mismo ti nagbalin a problema."

Immisem ni Amor. "Sika met laeng ti nangibaga kaniak nga awan ti narigat no maaramid. Pagduaduaam kadi ti kabaelam?"

Naburburtiaanak iti sinaona.

"Kunam: ti tao nga agtalek iti bagina, mariknana ti kaadda ti kaipapananna iti sabali. Panagtalek iti bagim ti kasapulam tapno magun-od ti tarigagayam. Importante ken pasetka iti kas ken ni May a nabaybay-an. Sinaktam ti riknana, ngarud agasam!" tinapik ni Amor ti abagak.

Kasla nalawlawagan ti panunotko iti sinaona. Immisemak.

"Di nakapappapati, ngem mariknatayo iti kinapategtayo no adda mangipatpateg kadatayo. No patpatgendatayo, marikna ti kaipapanan ti biag ken iti panagtalek iti bagitayo," serioso ni Amor. "Ay-ayatem ni May ket aramidem ngarud dagiti banag a makaay-ayo kenkuana," innayonna.

Nariknak a kasla limmukay ti barukongko iti imbinsabinsa ni Amor. Pudno ti kuna daytoy gayyemko. Ket malagipko manen ti insapatak a diakto agsuko. Ta ti agsuko, kaibatoganna metten a mapungsay ti arapaapko nga agputar iti kanta. Para kaniak, ni May ti samiweng ken ayatko. "Aramidek, Brod," immisemak.

"Goodluck!" dinakulapnak.

Un-unorekon ti dalan nga agturong iti balayda May idi adda mangsitsit kaniak. Tinaliawko iti likudak ken sikigak. Ni Magnolia, nakatakder iti likudan ti narukbos ken natayag bassit a mula ti palmera iti pavement ti pagbabasketbolan ti Barrio Beinte Singko. "Ania ngata ti kukuen daytoy a babai ditoy?" nakunak. Nagsardengak.

"Papanam?" Sinaludsodna ket nagrimat dagiti agar-arapaap a matana.

"Adda nagsaritaanta, a?" kinunak.

"'Pay dakes aya ti agsaludsod? Kasla manirtiris.

Dinak inggaan daytoy, nakunak iti bagik. "Okey. Tapno awan ti adu a saludsod, innak pasiaren ni May," minulagatak.

"That's it! Nadamagko a simmangpet, eh! Ken damagko pay nga agpakpakaasika kenkuana," nagkatawa.

Imbag ta naigawidko ti pungtotko. Ta no saan, amangan no nadisoak.

"Anyway, My Boy, narigat met no bukbukodanka," agkatkatawa latta.

"'Mom met la gayam. Please, give me my own freedom. Okey?" Natadem ti panagkitak kenkuana.

"Oh yeah!" kinunana a bulonna koman iti pumanaw ngem nagsardeng iti apagapaman. "Oh by the way, Lover Boy, enjoy your time and the rest of the day!" immadayon a naggargarakgak.

Masmasdaawak iti tignay ni Magnolia. "Agmauyong san," naitanamitimko.

Naragsak ni May a makitungtungtong iti kabsatna a babai idi makaasidegak kadakuada. Ngem dagus a limmidem ti rupana idi makitanak a sumungad. Inurnosna ti bagina sana insenias iti kabsatna nga umuneg iti balay.

"Hi!" Inyisemko.

Immisem iti apagbingi ket pinastreknak iti uneg ti balay. Inyawisna ti panagtugawko.

"Immayak manen tapno mapalagda ti tarigagayko," inrugik.

"Agsaysayangka laeng iti panawenmo kaniak, Rudi," natanang a nagsao.

"Wen, akuek a nagbiddutak. Ngem iti daytoy a gundaway, ibagam no ania ti aramidek tapno mamatika kaniak," naliday ti bosesko.

"Di met imbagak kenka nga addan agikut iti pusok? A nagawidak tapno asikasuek ti kallaysak iti lalaki nga ay-ayatek?" ngimmato ti tono ti bosesna.

No mabalbalin, diak koman kayat a denggen ti nagan dayta a Michael. "Ngem siak ti ay-ayatem, ammok dayta," pinerrengko.

"Nagbiddutka, Rudi," tinemplana ti bosesna. "Akuek, inayatka iti kasta unay ta ipagarupko no..." saanna a natuloy ti kayatna a sawen.

Napadumogak. "Uray, saanakto a mamengga. Napudno ti panggepko kenka ita."

"Hah! Napudno?" kasla di mamati iti insawangko. "Ngem apay a sinaktannak? Apay a minulitam ti panagtalekko kenka?" Binabalawnak.

Nabainanak.

"Maysaak laeng nga instrumentom kadagiti suratem a kanta. Ar-aramatennak laeng," saanna a nagawidan ti pigsa ti bosesna. "No kunam a kaslaak la ken ni Magnolia a naggusto kenka gapu kadagiti putarmo, nagbiddutka. Narukopka ketdi, Rudi. Simple a pannubok, saanmo ketdin maliklikan."

"May," pinerrengko. "Akuek, iti dayta a pannubok, naikaranukonak. Diak ninamnama a maikaranukonak iti abot ni sulisog. Agpayso, kinayat ken nagayatak met. Nalipatanka ket ti laeng bukodko a pagragsakan ti pinampanunotko. Ngem naluktan ti panunotko bayat a ninanamko ti ragsak dayta a sulisog. Inkarigatak iti rimmuk-as tapno itarayak ti ad-adu pay nga appan ti simmangbay a sulisog."

Ngem nalidem ti rupa ni May.

"Nagbalbaliwakon, May," intuloyko. "Naadalanak iti dayta a biddutko. No agparitumengak iti sakaanam tapno pakawanennak, aramidek."

Saan a nagkir-in.

"Yarigko daytoy situasionko ita iti maysa a bulsek. Mabalin kadi nga agkuyog ti dua a bulsek no adda papananda? No mapasamak iti kasta sa ket mayabot ti maysa kadakuada, saan kadi a maikuyog ti maikadua?" Adda turay ti panagsaludsodko kenkuana.

"Hamman. Ngem ania koma ti pakainaigan dayta iti napasamakta?" imbaw-ingna ti saludsod kaniak.

"Iti nagbanagan ti relasionta," kinunak. "Nagbalinak a bulsek a simamata. Wen ta kayarigak ti maysa a bulsek a saanko a napakadaan ti abot iti sanganguanak a rason iti nakayabotak-- iti pay mismo a sulisog. Ti ammok idi, gapu ta kalatlatakko a kompositor iti kanta, maaramidko amin ti kayatko, nangruna kadagiti babbai. Ket agpayso dayta, naallilaw dagiti naggusto iti kantak, ginundawayak ti kaasidegda kaniak. Diak pinanunot nga adda masaktak-- ket sika ti maysa, ti kangrunaan," nagdumogak. "I need someone who can really lead my way, May."

Saan a nagtimek. Napasnek ketdi a dimgeg.

"I need you to guide me to the right pathway of road to walk on. Bulsekak iti agdama ken kasapulanka a manguyog kaniak tapno ilisinak iti abot iti sabali pay a pakatnagak," saanko nga insina ti panagkitak kenkuana. "Sika ti samiweng ti biagko."

"Ngem sinaktannak..." naalumamayen ti timekna.

"Please, sulnitak ti nagkurangak kenka. Padasenta manen a biagen ti nabaybay-an nga ayan-ayatta," tiniliwko ti imana. Pilitenna a lapsuten ngem pinetpetak a naimbag.

"Rudi, ibbatam ti imak. Masaktanak iti ar-aramidem," nagpuersa.

"Hey! What a nice scene?" Pagammuanta adda nagtimek iti ruangan ti ridaw.

Napatalliawkami nga agpadpada ken ni May iti naggapuan ti timek. Ni Magnolia? Nakatakder iti ruangan ti ridaw a mangkitkita kadakami ken ni May. Sinurotnak kadi daytoy a babai a sarampiting? Inibbatak ti ima ni May ket tinurongko 'ti ayan ni Magnolia. "What the hell are you doing here?" intudok.

"Awan met, Lover Boy. 'Mayko la penken ti pudno," umis-isem nga igpil ti takiagna ti maysa a shoulder bag.

"'Mom Magnolia, buisitka a talaga iti biagko," imbugkawko.

"Is that so?" nagkatawa. "Don't worry, Lover Boy, I will never bother you again. Ikkankayo nga agpadpada ita iti leksion a saanyonto pulos a malipatan." Linuktanna ti zipper ti shoulder bag nga igpilna. Kinautna ti maysa a paltog sana impaturong ken ni May.

Urayak la nagsidduker iti nakitak. "Saanka nga agang-angaw, Magnolia," mabutbuteng ti bosesko. Nagpalikudak iti tallo nga agpang.

"Bullshit, Rudi! No duakami daytoy a babai iti pusom, nasaysayaat no mapukawen tapno matagikuaka," pinetpetanna a naimbag ti paltog.

"Saan!" nagtarayak iti 'yan ni May. Pagammuamta ta simmaruno ti kanalbuong ti paltog. Nariknak ti napudot a banag a simrek iti bagik. Idi kuan, nagsayasay ti dara iti tianko. Inapputko ti paggapuan ti dara ngem in-inut nga agkapsuten ti mariknak. Mangrugin nga aglidem ti panagkitak. Natuangak iti sakaanan ni May. Nagikkis daytoy ket isun ti naudi a napuotak.

ADDAAKON iti maysa a pribado a siled ti Ilocos Norte Provincial Hospital idi makapuotak. Agpulpuligos pay laeng ti panagkitak. Pinilitko ti bumangon manipud iti katre a nagiddaak ngem diak kabaelan. Naut-ot pay laeng ti sugatko. Nalawag ketdi a mangngegko ti madama nga agtoktokar a kanta iti cassette player nga adda laeng iti ulluanak. Kasla rimmegta ti riknak. "Daytoy a kanta ti putarmi ken ni May, a?" simga ti dutdutko.

"Saanmo a piliten ti bumangon, " timek ti babai.

Inwarasko ti panagkitak iti uneg ti kuarto. Ni May, kaduana ni Nanang nga agturong iti katre.

"Komusta ti sugatmo?" umis-isem ni May a nagtugaw iti asidegko.

"Naut-ot pay laeng," kasla saan a mayesngaw ti bosesko.

"Agtallo nga aldaw nga awan puotmo, barok," ni Nanang. "Ti ammok no dikan agriing," dinakulapna ti muging ti ulok. Nariknak ti napalaus a dungngo ni Nanang kaniak.

"Pinaneknekam kaniak ti pudno, Rudi," ni May.

"Ay-ayatenka unay. Inaramidko ti amin uray ibuisko ti biagko, masalaknibanka laeng," pinilitko ti immisem. "Wen gayam, ni Magnolia?" sinaludosdko idi agangay.

"Addan iti kuerpo ti polisia. Saanmon a pakadanagan," ni Nanang ti simmungbat.

"Ania ti panggepmo kenkuana ita?" ni May ti nagsao ket inlagana dagiti ramayna iti dakulapko. Masmasdaawak.

"Kayatko a makita ken kasarita," kinunak.

Apagisu a mailukat ti ridaw ti kuarto. Ni Amor. "Komusta, Brod?" adda danag ti panagsaludsodna kaniak.

"Naut-ot..." immisemak a nangkita ken ni May.

"Wen gayam, dimmagasak dita kuerpo ti polisia sakbay a naglayonak ditoy," kinuna ni Amor. "Ken umayto kano agembestiga ti maysa wenno dua a kameng ti polis. Pagsaludsodandaka kano."

"Ket ni Magnolia?" kinitak ni Amor.

"Nakapupoken iti selda. Piman, in-inut gayam a naperdi ti panunotna gapu iti napasamakyo. Dayta ti naduktalan dagiti pannakabagi ti linteg iti inyuswatda a physical ken mental examination ken ni Magnolia sakbay a naipisok iti pagbaludan. Atapen ti doktor a nangtaming kenkuana nga agballa kanon ta agkatawa santo agsangit iti selda nga ayanna," innayon ni Amor.

Idi mabayag, inseniasko kada Nanang ken Amor a rummuarda pay laeng iti kuarto. Imbagak kadakuada a kayatko a kapatang ni May-- a bukbukod. Maawatanda ti kayatko a sawen ket immisemda nga agpadpada. Apaman a nakaruar dagiti dua, minatmatak ni May. Napasnek nga agdengdengngeg iti kanta manipud iti cassette player, ti putarmi a Pammategmo. No kuan, ikumpasna pay ti imana iti tono ti kanta:

"Pammategmo, intedna ti namnama tapno agbiagak
Pammategmo, dinto manasanas dinto agkupas
Pammategmo, intedna't kaipapanan tapno masakbayan
Ti inta pagbinnuligan
Pammategmo, liwliwa 'toy pusok..."

"Adda pay la gayam kenka ti orihinal a komposisionta?" siningak ti panagdengngegna iti kanta.

Saannak a sinungbatan, ngem nasam-it ketdi ti insuplina nga isemna kaniak.

"Adda pay la riknam kaniak, ania?" sinintirko.

Nagdumog ta dina ngata namnamaen a dayta ti saludsodko kenkuana.

"Ngem saanak sa metten a maikari kenka ta makikallaysakanton iti mabiit," pinerrengko ni May.

"Ni Michael ti kunam?" nagkatawa.

Masmasdaawak.

"Awan ti kaayan-ayatko ken saanak a makikallaysa," immisem. "Inaramidko ti nagulbod ta kayatka a saktan, ngem saanko gayam a kabaelan. Pudno a nasaktanak, ngem akuek nga ay-ayatenka pay laeng..."

Ad-addan ti siddaawko. Kasla diak mamati, ngem ginuyodko tapno umasideg kaniak. "May, ipatpateg ken ay-ayatenka unay. Agabelta manen iti pakasaritaanta," inyarasaasko.

Inagkanna ti mugingko ket nagparang ti naisem a matana.*




COPYRIGHT DECEMBER 29, 2008
BY RUDY RAM. RUMBAOA***